en

Burza

The Tempest
reż. Derek Jarman
Wielka Brytania 1979 / 95’
napisy: polskie

Film Jarmana to bardziej skrajnie autorska, kontrowersyjna interpretacja Burzy Shakespeare’a, niż jej wierna adaptacja. Reżyser nie tyle ekranizuje dramat, ile wpisuje go w polityczno-kulturalny pejzaż Wielkiej Brytanii końca lat 70. Ruchy kontrkulturowe, punk, queerowy i gejowski underground – to właściwe konteksty dla odczytania postaci Prospera, Mirandy, Kalibana czy Ariela. Jarman nie przenosi jednak akcji w realia współczesnej mu Brytanii. Buduje niezwykły, estetycznie przestylizowany, typowo „Jarmanowski” świat odległej wyspy, na której rozgrywają się wydarzenia Burzy. W ten sposób, w duchu strategii queerowej, reżyser niejako odzyskuje Shakespeare’a dla kultury LGBT, a jednocześnie proponuje widzom niejednoznaczny, wysmakowany spektakl. Jego Burza każe zastanowić się nie tylko nad granicami adaptacji, ale i nad aktualnością Shakespeare’a. Wieńcząca film scena balowa, z wykonaniem przez Elizabeth Welch piosenki Stormy Weather i tańcem marynarzy to emblemat wizji Jarmana.

Opracowanie: Karolina Kosińska

Derek Jarman

Urodzony w 1942 roku w Northwood w Wielkiej Brytanii. Ikona kina queer i kontrkultury, artysta i aktywista. Ceniony scenograf (m.in. Diabły Kena Russella), twórca eksperymentalnych filmów na taśmie Super 8 mm, wytrawny ogrodnik. W pełnym metrażu zadebiutował w 1976 roku Sebastianem – gejowską interpretacją legendy o świętym. Homoseksualne wątki wyszukiwał w literaturze (Szekspirowskie Anielskie rozmowy), w życiorysach postaci historycznych (Edward II) i przedstawicieli świata kultury (Wittgenstein). Połączenie niepowtarzalnej queerowej estetyki i punkowego, anarchizującego przesłania było dla Jarmana elementem sprzeciwu wobec konserwatywnej rzeczywistości. Zmarł na AIDS w roku 1994. Bohater retrospektywy podczas trzeciej edycji MFF Nowe Horyzonty.

Wybrana filmografia:

1976 Sebastian / Sebastiane

1979 Burza / The Tempest

1986 Anielskie rozmowy / The Angelic Conversation

1993 Wittgenstein

1993 Blue

Twórcy

reżyseria Derek Jarman
scenariusz Derek Jarman (based on William Shakespeare's play)
zdjęcia Peter Middleton
montaż Lesley Walker, Annette D’Alton
muzyka Wavemaker
obsada Heathcote Williams, Peter Bull, Karl Johnson, Toyah Willcox, Jack Birkett, David Meyer, Neil Cunningham, Elizabeth Welch, Richard Warwick, Derek Jarman
producent Guy Fors, Mordecki Schreiber
produkcja Boyd’s Company
właściciel praw HOLLYWOOD CLASSICS (Euro-London/BFI Films)
język angielski
barwa kolor