Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie 24 września (piątek, godz. 16:00) zaprasza na seminarium Projekcja / Instalacja / Interwencja.
16.00 Jakub Majmurek (Krytyka Polityczna): Projekcje, Spojrzenia, Pragnienia
16.30 Andrzej Leśniak (Uniwersytet Jagielloński): Kinematyzacja pamięci
17.00 Ryszard Kluszczyński (Uniwersytet Łódzki): Narracje, interwencje, ekstensje. Sztuka projekcji i jej struktury
18.00 Wykład Krzysztofa Wodiczki: Projekcje i Projektorzy
Projekcje stały się integralną częścią wielu współczesnych dzieł sztuki oraz interwencyjnych działań w przestrzeni publicznej. Są one również ważnym składnikiem kulturowych oraz politycznych wydarzeń. Celem seminarium jest krytyczna analiza tego fenomenu mająca na celu rozpoznanie psychologicznego, filozoficznego oraz interrogatywnego potencjału sztuki projekcji. Seminarium zwieńczy wykład profesora Krzysztofa Wodiczki zatytułowany Projekcje i Projektorzy.
Projekcje Wodiczki rozpoczęte we wczesnych latach 80, były swoistym atakiem na architekturę, były publicznym, krytycznym montażem, nakładającym ikoniczną symbolikę mediów na architektoniczną i rzeźbiarską symbolikę miasta. Był to swoisty "atak przezroczy" obnażający niebezpieczną zbieżność ideologiczną architektury i mediów. Wodiczko poprzez swoje dawniejsze projekcje próbował stać się sam "krytycznym Pro-jektorem", który wświetlając "architektonikę" obrazów w architektonikę pomników (tych monumentalnych, symbolicznych "ekranów" miasta), chciał demaskować ich siłę i "destruować" ich ideologiczną narrację. Dzisiejsze projekcje Wodiczki, to zastosowanie projektorów wideo do narracyjnego animowania pomników głosem i gestem mieszkańców miasta. To wykorzystanie skali i prestiżu pomników oraz wizualnej i akustycznej siły sprzętu projekcyjnego do transmisji, nagłośnienia i wzmocnienia obecności ludzi mniej widzialnych i słyszalnych w urbanistycznej przestrzeni publicznej i historycznej. Projektory i projekcje są tu narzędziem pomocnym w egzekwowaniu prawa do komunikowania się z miastem poprzez jego symboliczną przestrzeń publiczną. Artystę interesuje skuteczna emocjonalnie i symbolicznie projekcja ciężkich i trudnych do wyrażenia egzystencjalnych ludzkich doświadczeń. Projekcja staje się tu szansą dla ludzi na "wświetlenie" się w dyskurs demokratyczny ich własnego miasta. Miasta, z którego są często wykluczeni. Projekcje dają im szansę na otwarte i śmiałe rzucenie obrazu ich własnej sytuacji życiowej na oficjalny obraz miasta, w stronę poprawy ich życia i życia innych, ku bardziej demokratycznemu, otwartemu i odpowiedzialnemu etycznie miastu. To publiczne przed-łożenie (pro-jekcja) ich nadziei, wizji i ich obecności politycznej. Jako współ-artyści projekcji, żyjący do tej pory w cieniu monumentów i pomników, niemi i niesłyszalni, mieszkańcy miasta stają się rzecznikami społecznej zmiany, prowokatorami, inspiratorami, interwencjonistami - "Pro-jektorami krytycznymi i publicznymi Rzutnikami prawdy".
W rozpoczynającym seminarium wykładzie Jakub Majmurek będzie się starał odpowiedzieć na pytanie jaki rodzaj przestrzeni wystawienniczej tworzy mechanizm filmowej projekcji, w jaki sposób umieszczony jest w niej widz i jaki jest jego stosunek do projektowanych obrazów. Będzie posługiwał się tu przede wszystkim narzędziami psychoanalitycznej teorii filmu, kluczowymi dla niej pojęciami takimi jak pragnienie, spojrzenie, ideologiczność i polityczność. Z kolei Andrzej Leśniak śledził będzie zmiany do jakich doszło w praktykach artystycznych ostatnich lat starających się reprezentować historię. Wraz z narastającą liczbą praktyk dotyczących historii, zmienia się bowiem sposób jej traktowania. Upamiętnianie ustępuje miejsca analizie pamięci, dokonywanej innymi środkami, metodami wykorzystującymi głównie techniki filmowe i projekcje. Atlasy pamięci, zbiory pamiątek i obiekty odnoszące się do wspomnień są wypierane przez prace dokonujące kinematyzacji pamięci. Ryszard Kluszczyński opowie o kontekstach sztuki projekcji od kina rozszerzonego do współczesnych realizacji sztuki nowych mediów.
Krzysztof Wodiczko od lat 60. pracuje w dziedzinie krytycznej sztuki publicznej. Międzynarodowe uznanie przyniosły mu projekcje slajdów i filmów wideo na fasadach budynków i pomnikach na całym świecie. Projektuje także przedmioty - instrumenty dla wykluczonych i wyobcowanych obywateli. W 2009 reprezentował Polskę na Międzynarodowym Biennale Sztuki w Wenecji. Jest profesorem Harvard University, Massahusets Institute of Technology, Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej.
Krzysztof Wodiczko: Znicz weterana (10. NH)
