Małgorzata Radkiewicz, autorka książki Władczynie spojrzenia. Teoria filmu a praktyka reżyserek i artystek:

"Określenie "władczynie spojrzenia" zostało ujęte w cudzysłów. Jest to bowiem nawiązanie do refleksji Laury Mulvey, a jednocześnie parafraza użytego przez nią sformułowania. Mulvey pisząc o kinie klasycznym z perspektywy feministycznej dokonała podziału na męską pozycję władcy spojrzenia oraz kobiecą - obiektu spektaklu, na który pada jego wzrok. Pisząc o reżyserkach i artystkach, chciałam podkreślić ich kreacyjną aktywność, związaną z owym "władaniem spojrzeniem" - kamery, bohaterów. Równocześnie cudzysłów odsyła do krytycznej redefinicji tego pojęcia, dokonanej przez samą Mulvey.

Z perspektywy lat 90., po wprowadzeniu elektronicznych i cyfrowych sposobów rejestracji obrazu, zmieniła się kondycja kina oraz sposoby odbioru. W rezultacie, twierdzi teoretyczka, nie ma już jednej stałej pozycji "władcy spojrzenia". Sytuacja widza nie jest już zdeterminowana prze dominujący model kina, powielający mechanizmy patriarchalnej kultury. Film funkcjonuje w znacznie szerszym obiegu, nie ograniczającym się do sal kinowych, a dzięki nowym nośnikom odbiorca może swobodnie przemieszczać się po konkretnym tekście filmowym, a także całej historii kina. W dobie zróżnicowania i pluralizacji tożsamości trudno mówić o modelowym widzu - czy męskim czy kobiecym - zwłaszcza jeśli oprócz gender uwzględni się takie aspekty, jak uwarunkowania społeczne, narodowość, rasa.

"Władczynie spojrzenia" wzięte w cudzysłów podkreślają więc dynamikę relacji podmiot-obiekt, ale także autor-odbiorca, a zarazem swoistą transgresywność kina kobiet. Pojęcie to można potraktować dosłownie jako korzystanie z poetyki postmodernistcznej, wyrażonej chociażby w technice found footage. Ale też jako metaforę przekraczania modeli narracji i reprezentacji - gender oraz tożsamości w ogóle - wypracowanych w kinie narracyjnym i awangardowym. Strategią reżyserek i artystek byłyby więc świadomie dokonywane reinterpretacje, demistyfikacje i subwersywne zabiegi stylistyczne, służące rozbijaniu utartych reprezentacji gender - kobiecości męskości - na ekranie".

Z Małgorzatą Radkiewicz rozmawia Joanna Chludzińska (dwutygodnik)