Ewa Mazierska: Pasja. Filmy Jean-Luca Godarda
Książka Ewy Mazierskiej, przygotowana specjalnie na retrospektywę Jean-Luca Godarda w ramach 10. edycji mff era nowe horyzonty, stanowi pierwszą od blisko czterdziestu lat polską monografię „papieża Nowej Fali”.
"Jakie jest kino Godarda? Jego najlepsze podsumowanie znalazłam na okładce jednego z wydań jego filmów na DVD: „częściowo poezja, częściowo dziennikarstwo, częściowo filozofia”. Dla mnie najwięcej jest w nim poezji, tak jak rozumie ją Vladimir Nabokov – jako sztuki z ambicjami do zawarcia wszystkiego w jednej „kropli”: dania świadectwa różnym aspektom ludzkiego doświadczenia, wychwytując jednak to, co w nim istotne, i przedstawiając to w sposób eliptyczny. Oznacza to, że widz filmów Godarda musi włożyć znaczny wysiłek, by móc zrekonstruować czy skonstruować ich znaczenie. Powinno się to jednak opłacić – bez znajomości filmów Godarda nie możemy bowiem mówić, że znamy europejskie czy światowe kino, a znając jego filmy, mamy klucz do historii kina i, jak wierzę, potrafimy również odgadnąć jego przyszłość" (Ewa Mazierska).
Paweł Mościcki: Godard. Pasaże
Bycie wizjonerem kina oznacza w przypadku Godarda nie tylko tworzenie filmów z dala od zastanych schematów i rewolucjonizowanie języka kinowego na wszystkich jego poziomach. To także refleksja teoretyczna obejmująca filozofię obrazu, historię kina, koncepcję realizmu, itd. Książka Godard. Pasaże gromadzi w jednej, fragmentarycznej całości wypowiedzi reżysera, komentarze do jego twórczości oraz przekrojowe refleksje na temat różnych wątków jego pracy. Inspirowana Pasażami Benjamina książka ta ma być montażem myśli, narracji i problemów – czasem ujawniającym wewnętrzne sprzeczności i historyczne ograniczenia – pokazującym, że twórczość Godarda to przede wszystkim wydarzenie o randze filozoficznej.
Grzegorz Królikiewicz: Godard. Seminaria w PWSFTViT (1984-1985)
Grzegorz Królikiewicz, reżyser, scenarzysta i wykładowca akademicki, jest autorem kilku książek o teorii filmu i szeregu analiz ekranowych arcydzieł, opartych na własnych seminariach i dyskusjach ze studentami. Jego teksty o Obywatelu Kane’ie Wellesa, Mrocznym przedmiocie pożądania Bunuela, Rozmowie Coppoli, Sobowtórze Kurosawy czy Generale Keatona cieszą się niemal legendarnym statusem, stanowiąc punkt odniesienia dla wielu późniejszych komentatorów.
Analizy Godarda, których dokonał Królikiewicz, nie zostały nigdy wcześniej opublikowane – dostępne były wyłącznie jako zapis jego seminariów z „Analizy dzieła filmowego” na Wydziale Reżyserskim PWSFTViT w Łodzi.
Zapis seminariów Królikiewicza dzieli się na cztery części – „Wczesny Godard”, „Nowszy Godard”, „Ostatnie filmy Godarda” i dodatek „Co po Godardzie?”. Królikiewicz analizuje i omawia ze studentami dwanaście filmów Godarda, tj. À bout de souffle (1960), Une femme est une femme (1961), Vivre sa vie: Film en douze tableaux (1962), Ro.Go.Pa.G. (1963) (fragment Nuovo mondo, Il), Le mépris (1963), Une femme mariée: Suite de fragments d'un film tourné en 1964 (1964), Alphaville, une étrange aventure de Lemmy Caution (1965), Masculin féminin: 15 faits précis (1966), Sauve qui peut (la vie) (1980), Passion (1982), Prénom Carmen (1983) oraz Je vous salue, Marie (1985).
W swoich analizach Królikiewicz sytuuje Godarda w zawrotnej ilości kontekstów, od Claude’a Levi-Straussa i Carla Gustava Junga po współczesną fizykę, cybernetykę i hipnozę. Autor co krok funduje czytelnikowi zaskakujące wnioski, intelektualne krótkie spięcia i twórcze rozbiórki. Praktyka filmowa pozwala Królikiewiczowi na głęboką i szczegółową analizę nawet krótkich sekwencji czy audiowizualnych detali. Analizy Godarda autorstwa Królikiewicza wyróżniają się nie tylko na tle polskiej literatury przedmiotu, ale i – ogromnego przecież – dorobku „Godard studies”.
