en

De Artificiali Perspectiva albo Anamorfoza

De Artificiali Perspectiva or Anamorphosis
reż. The Quay Brothers
Wielka Brytania 1991 / 14’
napisy: polskie i angielskie

Anamorfoza (gr. „przekształcenie”) – zabieg deformujący obraz lub rysunek w taki sposób, że oglądany na wprost zdaje się nieczytelny, ale gdy spojrzeć nań pod określonym kątem, ujawnia rozpoznawalne proporcje i kształty. Szczególnie popularna w malarstwie szesnasto-, siedemnasto- i osiemnastowiecznym (choć fascynowała również surrealistów i takich dwudziestowiecznych francuskich teoretyków jak Roland Barthes, czy Jacques Lacan). De Artificiali Perspectiva to animowany wykład historii i technik anamorfozy. Konwencja „animacji dokumentalnej” nie była dla Quayów czymś nowym – w latach 1980-1984 stworzyli serię krótkich filmów quasi-biograficznych, poświęconych m.in. Leošowi Janáčkowi, Igorowi Strawińskiemu, Michelowi de Ghelderode, czy Janowi Švankmajerowi. Jak sugeruje Michael Brooke, była to część strategii Keitha Griffithsa (producenta filmów braci), obliczona na pozyskanie funduszy z telewizji ipopularyzację animacji eksperymentalnej. Współautorem filmu był historyk sztuki Roger Cardinal, a konsultantem Ernst Gombrich. Komentarz przeczytał Witold Szejbal. Quayowie sięgali po anamorfozę także w innych filmach – m.in. w Instytucie Benjamenta, Grzebieniu, Stille Nacht IV.

Jakub Mikurda

Bracia Quay

Ur. w 1947 roku w Filadelfii, USA. Są bliźniakami. Studiowali w Filadelfii, kontynuowali naukę w Royal College of Art w Londynie, gdzie w latach 70. reżyserowali swoje pierwsze krótkie metraże. W latach 80. produkowali reklamówki telewizyjne (dla Honeywell, Walkers Crisps i Dulux Wood Protection), wideoklipy (najsłynniejszy - do piosenki Petera Gabriela Sledgehammer) i animacje, które przyniosły im popularność - Gabinet Jana Švankmajera, Ulica krokodyli. W 1995 odbyła się premiera ich pierwszego filmu fabularnego Instytut Benjamenta, nagrodzonego Bronze Horse w Sztokholmie oraz nagrodą jury na festiwalu Fantasporto. Kolejny pełnometrażowy film aktorski braci to Stroiciel trzęsień ziemi. W swojej twórczości inspirują się literaturą, szczególnie prozą Bruno Schulza, ostatnio Stanisława Lema.